Dit museum is ondergebracht in de toren van de St.-Pieter en Pauwelkerk. Bij onlusten was dit 15de eeuwse belfort een schuilplaats voor de omwonende burgers. De toren is 55 m hoog.
Het museum omvat 5 verdiepingen. Alle geëxposeerde voorwerpen en documenten hebben betrekking op de toren, kerk en beiaard. De kerkelijke kunst toont een schat aan gewaden, beelden, vaatwerk en schilderijen.
Gespreid over twee verdiepingen kan je de evolutie van de Molse beiaard volgen van het kleine beiaardje van 1928 tot de huidige concertbeiaard. Ook het procédé van het klokkengieten wordt aanschouwelijk voorgesteld. Tevens behoren antieke Hemonyklokjes en middeleeuwse klokkenscherven tot de collectie.
De huidige beiaard, gegoten in 1951 en uitgebreid in 1967, telt 49 klokken met een totaal gewicht van 16504kg. Rond de beiaard is er een loopbrug van waar een uniek panorama te bewonderen is.
De collectie bestaat uit twee grote delen enerzijds de kunstvoorwerpen afkomstig uit de parochie van St.-Pieter en Pauwel en anderzijds de beiaardcollectie.
De kunstvoorwerpen werden uit de kerk verwijderd na de hervormingen van het tweede vaticaans concilie. Zij dreigden in de vergetelheid te geraken en toenmalig beiaardier Frans Vos heeft in overleg met de toenmalige kerkfabriek en het gemeentebestuur er voor gezorgd dat zij een plaats kregen in het torenmuseum.
De volledige collectie wordt beschreven in:
De kunstschatten van het Torenmuseum in Mol door J. Jansen en H. Cilissen
Deze publicatie kan geraadpleegd worden in de openbare bibliotheek en in de bibliotheek van het gemeentearchief – heemkunde.
Onder het 18e eeuwse dakgebinte van de spits wordt de geschiedenis van de toren geïllustreerd aan de hand van archiefstukken, foto’s en tekeningen. Deze verdieping wordt ook gebruikt als ruimte voor thematentoonstellingen.
Georiënteerde neogotische kruisbasiliek van 1852 – 1853 met geïntegreerde laatgotische toren van ca. 1500, gelegen ten O van de Markt, net achter het voormalige gemeentehuis.
Van de oorspronkelijke wellicht houten kerk, opgericht door de abdij van Corbie, werden nog geen sporen teruggevonden; van de eerste stenen kerk bleven daarentegen vier zuilen bewaard, nl. de vier zuilen aan de W-zijde van het schip; ze zijn opgebouwd uit vrij kleine natuurstenen blokken en klimmen vermoedelijk op tot begin 14e eeuw. In de 18e eeuw werd het interieur verfraaid in late barokstijl.
Ca. 1850 was de kerk te klein geworden voor de groeiende gemeenschap en bovendien was ze in slechte staat, zodat beslist werd een nieuwe kerk te bouwen n.o.v. de provinciale architect E. Gife, de hoger vernoemde zuilen en de toren werden in het nieuwe ontwerp geïntegreerd; de muren en het dak werden volledig afgebroken. Overeenkomstig de tijdsgeest werd geopteerd voor een neogotische constructie met gebruik van typische 19e eeuwse materialen: geschilderd pleisterwerk voor muren en gewelven en gietijzer voor de venstermonelen. Het bestaande meubilair werd grotendeels gerecupereerd en aangevuld met nieuw neogotisch materiaal. Al in 1853 werd de vernieuwde en vergrote kerk in gebruik genomen; ze werd ingewijd in 1857. In een eerste fase van de thans voorziene algemene restauratie werd de toren opgeknapt in 1998 – 1999.
Voor meer informatie over de St.- Pieter en Pauwelkerk verwijzen wij naar drie publicaties:
De kunstschatten van het Torenmuseum in Mol door J. Jansen en H. Cilissen
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, kanton Mol door H. Kennes en R. Steyaert
Sint-Pieter en Pauwelkerk Mol door Jos Berghmans en Sandra Vanhoof
In 1494 stortte de toenmalige toren, tevens belfort en schuilplaats in; ca. 1500 begon de wederopbouw met een rijzige, laatgotische spits van 40m. De toren werd in 1765 getroffen door blikseminslag; de hoge spits brandde af en werd volgens bouwplannen van bouwmeester Egidius Culp en een kloosterling van Postel vervangen door een lage kap, die thans nog het typische uitzicht aan de Molse toren geeft.
Voor meer informatie over de toren verwijzen wij naar twee publicaties:
De kunstschatten van het Torenmuseum in Mol door J. Jansen en H. Cilissen
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, kanton Mol door H. Kennes en R. Steyaert
Video
Begeleid bezoek Sint-Pieter en Pauweltoren Mol (bron: RTV Nieuws)
